Stal van Zonnehoeve

Stal van Zonnehoeve in oude luister hersteld

Boerderij Zonnehoeve, genoemd naar de bewoners familie Zonneveld, is gelegen langs de Vlaardingse Vaart. Volgens geologisch onderzoek ligt de boerderij op een terp. Dit zou betekenen dat deze boerderijplaats al stamt uit de 12^e of 13^e eeuw omdat de periode daarna boerderijen op de inmiddels boven de omringende veengrond uitstekende kreekruggen werden gebouwd. Het zou dus een van de oudste nog steeds bewoonde boerderijlocaties in het gebied kunnen zijn. Het is een boerderij met weinig opsmuk en versieringen, wat kan betekenen dat deze boerderij altijd bewoond is geweest door de eigenaar die ook boer was. Boerderijen in Midden-Delfland die wel rijk versierd zijn hadden meestal een stadse eigenaar die de boerderij verpachtte en deels als zomerverblijf gebruikte.

Op een houten paneel van voor 1871 is de Zonnehoeve afgebeeld waarbij de stal grotendeels dezelfde vorm had als nu. Er is in de loop der tijd veel verbouwd aan deze rietgedekte stal die toch nog vele oude kenmerken bevat. De stal is echter door houtworm, lekkages, verzakkingen en stormschade in verval geraakt. In 2014 is na overleg tussen de bewoners en gemeente Vlaardingen besloten om de stal weer in oude luister te herstellen. Het Omgevingsfonds Midden-Delfland heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het herstel. De stal bevat vier, waarschijnlijk 16^e eeuwse, oorspronkelijke ankerbalkgebinten die ooit zijn verzaagd tot dekbalkgebinten. De voergang van deze Hollandse grupstal is daarbij smaller gemaakt en de zijmuren zijn verhoogd, waardoor er achter de koeien meer ruimte kwam om te lopen. De gietijzeren stalramen waren oorspronkelijk vierkante houten ramen.

De achtergevel en de noordwestelijke gevel zijn in de vorige eeuw, rond 1948 opnieuw opgemetseld. Hierbij is grotendeels gebruik gemaakt van de oude geel-rode, waarschijnlijk begin 17^e eeuwse stenen van een formaat groter dan ijsselsteentjes. Omdat er niet genoeg stenen hergebruikt konden worden is het onderste deel van de zijmuur opgetrokken uit nieuwe rode waalformaat stenen. De andere zijgevel bestaat uit dezelfde oude stenen maar boven 1,4 meter zijn hier ijsselsteentjes gebruikt. Deze zijgevel heeft aan de buitenzijde een plint van cement. De afwijkende uitvoering kan wellicht betekenen dat deze muur nog dateert van voor de aanpassing van de gebinten. In de gevel aan de erfzijde staat het jaartal 1903 in de pleisterlaag. De dakconstructie stamt uit 1923, het dak is in dat jaar door een zware storm grotendeels verwoest. Het jaartal is destijds door de vader van de huidige eigenaar in een balk gekerfd die bij het ontmantelen van het dak tevoorschijn kwam.

Bouwbedrijf Van den Berg uit De Lier heeft de stal verbouwd. De achtermuur was in slechte staat en stond los van de zijmuren. Deze muur is daarom in zijn geheel opnieuw opgetrokken van gebruikte ijsselsteentjes waarbij nu zogenaamde boerenvlechtingen zijn aangebracht zoals die ook bij de voorgevel van het woongedeelte al aanwezig zijn. De noordwestelijke gevel was aan de achterzijde ernstig verzakt maar is door de aannemer weer vakkundig rechtgemaakt. De eikenhouten gebinten zijn zo veel mogelijk hergebruikt. Twee van de vier dekbalken en vijf van de acht staanders zijn in de stal teruggeplaatst. Bij zowel de oude als de nieuwe gebinten is gebruik gemaakt van pen-en-gat verbindingen. Rietdekkersbedrijf Paul Voogt uit Schipluiden heeft de stal weer vakkundig voorzien van een nieuw rieten dak. De stal, gelegen op een beeldbepalende plek langs de Vlaardingse Vaart, ziet er weer fantastisch uit. De stal zal niet meer gebruikt worden voor het stallen van koeien. Er wordt nagedacht over een nieuwe recreatieve en/of educatieve bestemming.

Met dank aan dhr. A. Zonneveld en mevr. L. Zonneveld-v.d. Berg.
Eerder gepubliceerd in Midden-Delfkrant, Midden-Delfland Vereniging, nummer 163 , september 2015

September 2015